Rozijnen hebben een jarenlange reputatie als een levensmiddel dat gaatjes bevordert, en dit is gebaseerd op tientallen jaren oude studies op ratten waardoor rozijnen bovenaan kwamen te staan, samen met muffins, als een van de meest gaatjes bevorderende voedingsmiddelen. En tot op de dag van vandaag, adviseren tandheelkundige autoriteiten tegen het eten van gedroogd fruit zoals rozijnen. Maar meer recent bewijs – gedaan op mensen – werpt enige twijfel over de rol van rozijnen met betrekking tot tandbederf.

Hoe vormen gaatjes?

De vorming van gaatjes hangt af van drie factoren: zuur, hechting – de plakkerigheid van voedsel aan tanden, en de bacteriën die deel uitmaken van de tandplak. Als je een kind wat suikerwater door hun mond laat spoelen, dan keldert binnen vijf minuten de pH-waarde van de plak op de tanden terwijl de bacteriën de suiker omzetten in zuur. En krentenbollen waren bijna net zo slecht. Welnu, zemelen zonder de rozijnen, waren niet zo slecht, maar is dat omdat de rozijnen in krentenbollen worden bedekt met suiker, of vanwege de rozijnen zelf?

Zijn rozijnen de oorzaak?

Nou, rozijnen veroorzaakte helemaal niet zoveel zuur, en het was erg verrassend dat als je de niet-suiker bedekte rozijnen combineerde met de zemelen tot een soort experimentele krentenbollen, de rozijnen sommige van het door zemelen veroorzaakte zuur tegenging. Dus hoewel rozijnen voor 70% uit pure suiker bestaan, veroorzaakte zij minder zuurvorming. Dus hoewel ze zoet zijn, lijken ze zich niet aan onze tanden te hechten.

Maar wacht, is het niet zo dat rozijnen
aan je tanden blijven plakken?

21 voedingsmiddelen werden op de proef gesteld, en er was eigenlijk geen relatie tussen het vasthechten van voedsel en hoe plakkerig het voedsel leek te zijn. Stukjes van koekjes, crackers en chips bleven eigenlijk het langst aan de tanden plakken, terwijl de dingen waarvan je zou denken dat ze blijven plakken, zoals karamel en rozijnen, binnen enkele minuten verdwenen, maar vers fruit zoals appels en bananen verdwenen vrijwel onmiddellijk uit de mond.

Hoe komt het dat rozijnen niet blijven plakken?

De fytonutriënten in druiven lijkt de hechting van bacteriën te voorkomen als ook de vorming van plak, zozeer zelfs dat de vruchtenpulp van druiven, het bijproduct van de wijnproductie, wordt onderzocht als een voedseladditief om gaatjes te voorkomen. Of je kan gewoon de wijn drinken. Alcoholvrije wijn remt de groei van de primaire gaatjes-veroorzakende bacteriën, hoewel rozijnen waarschijnlijk een meer geschikte snack zijn voor kinderen.

Extra bevestiging

Er is een nieuwe test uitgebracht om de gaatjes-veroorzakende activiteit te meten van plaque bacteriën, en dus werd er een pilotstudie uitgevoerd om te zien of het risico voor gaatjes toeneemt, daalt of gelijk blijft na het eten van rozijnen. Ze onderzochten 156 mensen, streken hun tanden af, wachtte tot de meetwaarden de 1500 passeerde, wat betekent dat er sprake is van een hoge gaatjes-veroorzakende activiteit, en lieten de helft een doosje rozijnen eten en de andere helft at niets. In de eet-niets controlegroep, begonnen zij rond de 6100 en 15 minuten later zaten ze nog steeds op 6.100. De rozijnen-groep begon rond 5950, maar na de rozijnenconsumptie daalde hun gaatjes risicoscore naar 3.350. Hoewel dat een grote reductie is, moet je hierbij in acht nemen dat de score nog wel hoger ligt dan 1.500, wat erop wijst dat ze nog steeds risico liepen, maar het risico daalde na de rozijnen, en ging niet omhoog. Dus van oudsher wordt er gedacht dat rozijnen tandbederf bevorderen, maar huidig onderzoek suggereert dat rozijnen niet bijdragen aan de vorming van gaatjes, althans niet meer dan andere voedingsmiddelen.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!

Klik op het boek voor meer info.