De lente is aangebroken en de natuur wordt nieuw leven ingeblazen. Zonnige dagen zijn in het vooruitzicht. De eerste verse Belgische aardbeien van het seizoen worden verdeeld. Ja dat zal wel! Belgische aardbeien worden sinds dit jaar het hele jaar door verkocht. Rond deze periode begint de aardbeienveiling op volle toeren te draaien. Ik heb pas mijn eerste bakje van het jaar gekocht.
Verandering
Nu ik op kot zit word ik aan mijn koop- en kookkunsten overgeleverd. Om kosten te drukken en om niet te hoeven letten op de vervaldatum, koop ik geen vlees en vis. Maar nu het vasten zijn, eet ik het ook niet meer tijdens het weekend. “Zou ik nog terug vlees eten?” vroeg ik me af. Dit wou ik even onderzoeken.
Ik ben beginnen lezen in het boek ‘De vrolijke veganist’ van Floris van den Berg. [1] De schrijver somt stellingen op die tegenstanders van veganisme kunnen hebben en weerlegt deze. Als filosoof gebruikt hij ethiek als stokpaardje, maar hij haalt ook argumenten aan in verband met gezondheid en milieu.
Vervolgens heb ik de documentaire ‘Earthlings’ bekeken, ingesproken door acteur Joaquin Phoenix. [2] De documentaire toont allerlei soorten instrumenteel gebruik van dieren, gaande van entertainment, veeteelt, proefdieren tot kledij. Sommige delen waren zo choquerend dat ik er misselijk van werd. Deze kan je best niet kijken als je vlees wilt blijven eten!
Later zag ik op Facebook dat de Belgische documentaire ‘LoveMEATender’ [3] zou worden getoond op initiatief van studenten bio-ingenieurswetenschappen van de KULeuven. Ik heb meteen aangeduid dat ik aanwezig zou zijn. De documentaire ging over de impact van de toenemende vleesconsumptie. Nadien was er een debat met drie gastsprekers, een professor filosofie, een professor ethiek en een bio-ingenieur landbouwkunde.
Echter, de meest mind-blowing documentaire die ik tot nu toe heb gekeken heet ‘Cowspiracy’. Als er één documentaire is die ik zou aanraden te kijken, is het wel deze!
Het verhaal van de vleesindustrie
Met het boek, de twee documentaires en het debat in het achterhoofd, wil ik een kort verhaaltje over de harde realiteit van de vee-industrie vertellen.
Door de groeiende bevolking stijgt de vraag naar vlees. Om de opbrengst van de veeteelt te verhogen is de intensieve veeteelt ontstaan. Men laat de dieren op steeds kleinere ruimtes samenzitten en ze krijgen meer krachtvoer met maïs en soja voorgeschoteld, wat anders voor rechtstreekse consumptie had kunnen dienen. Er is namelijk 16 kilo graan nodig om 1 kilo rundvlees te produceren. Daarbij is veeteelt verantwoordelijk voor een belangrijk deel van de uitgestoten broeikasgassen en van het waterverbruik op aarde.
Een bijkomend gevolg van de verandering in veevoeder is dat het vlees meer omega 6 en minder omega 3 vetzuren bevat. Simpel gezegd zorgt omega 6 voor ontsteking van een wonde en omega 3 voor ontstekingsremming. Vlees brengt dus het evenwicht van deze vetzuren uit balans en draagt hierdoor bij tot meer welvaartsziektes als hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. Een feestje voor de farmaceutische industrie dus.
Een ander probleem van deze gewassen ligt bij het feit dat Europa 70% van de maïs en 80% van de soja dat wordt gebruikt als veevoeder laat importeren vanuit Amerika. Door het lobbyen van de monopolie genaamd Monsanto zijn hiervan meer dan 95% genetisch gemanipuleerde soorten. In 2013 was het groeien van deze gewassen en het houden van vee verantwoordelijk voor 91% van het platbranden van de bossen in het Amazoneregenwoud.
Het toppunt van dit hele verhaal is dat niet alle vlees verkocht geraakt in Europa. Ongewenste delen van dieren worden daarom ingevroren en geëxporteerd naar Afrika. Dit met alle rampzalige gevolgen vandien voor de boeren ter plekke. Maar daarom zijn de boeren in Europa nog niet beter af. Door de intensivering van de landbouw worden ze verplicht de praktijken van de bio-industrie te volgen. Dus moeten ze veel investeren in machines, antibiotica, veevoeder etc. Degenen waarbij dit niet lukt en failliet gaan, plegen niet zelden zelfmoord. Het verhaal van de groenten- en fruitteelt is jammer genoeg niet veel mooier. Monoculturen, pesticiden en gmo’s klinken ook niet zoals het zou kunnen zijn.
Conclusie
Ik ga minder dierlijke producten aanschaffen zodat de druk op de intensivering verlicht wordt. Als ik dit toch doe, zal ik letten op de oorsprong. Komt het van België? Komt het van een bio-boer? Hetzelfde geldt voor groenten en fruit. Ik probeer steeds seizoensgroenten en -fruit te kopen dat niet te ver heeft moeten reizen. De eerste stap is vegetarisme, een volgende zal veganisme zijn.
[1] http://nl.wikipedia.org/wiki/Floris_van_den_Berg
[2] http://earthlings.com/?page_id=32 of met Nederlandse ondertitelshttps://www.youtube.com/watch?v=0QdW6Wripqc