Immanuel Kant, de 18e eeuwse filosoof, beschreef de chemie van zijn tijd als wetenschap, maar geen echte wetenschap, want het was niet gegrond in de wiskunde. Althans, niet tot een eeuw later. Hetzelfde kan gezegd worden over de biologie, de studie van het leven. In wiskunde, fysica, kwantumfysica, enz., zijn er constanten: fysische grootheden waarvan verondersteld wordt dat beide universeel en onveranderlijk zijn.

Biologie werd echter gezien als te ingewikkeld, te rommelig om te beheersen door middel van eenvoudige, natuurlijke wetten. Maar in 1999, sloot een theoretische hoge-energie fysicus van Los Alamos zich aan bij twee biologen om samen universele schalingswetten te omschrijven die over de hele linie van toepassing lijken te zijn.

Zijn er enige klinische implicaties van dit soort theorieën?

Een fascinerende observatie werd gepubliceerd. Het aantal hartslagen per levensduur is opmerkelijk gelijk, of je nu een hamster bent of een walvis. Dus ondanks dat muizen iets minder dan twee jaar leven, is hun hartslag 5 tot 600 slagen per minuut- tot wel tien slagen per seconde, terwijl het hart van een galapagos schildpad 100 keer langzamer klopt, maar ze leven ongeveer 100 keer langer. Er is zo’n opmerkelijke consistentie van het aantal hartslagen die dieren krijgen tijdens hun levensduur, dat een provocerende vraag werd gesteld:
Met andere woorden, als mensen vooraf bepaald ongeveer 3 miljard hartkloppingen hebben, in een mensenleven, zou een verlaging van de gemiddelde hartslag het leven verlengen? Dit is niet zomaar een academische vraag. Als dat is hoe het werkt, dan zou men kunnen voorspellen dat een verlaging van de hartfrequentie van een gemiddelde van 70 slagen per minuut naar wat veel atleten hebben, 60 slagen per minuut, theoretisch de levensduur met meer dan een decennium kunnen verlengen.

Het lijkt een beetje ver gezocht, maar dat is hoe de wetenschappelijke methode werkt: Je begint met een observatie, zoals deze opvallende hartslagdata, en dan doe je een educatieve voorspelling, ofwel hypothese, die je vervolgens kunt testen. Hoe zou men kunnen aantonen dat er sprake is van een levensverlengend effect door cardiale vertraging bij mensen? Misschien een eerste poging in deze richting is om te kijken of mensen met tragere harten langer leven, betreurende het feit dat er geen geneesmiddel was die de hartslag verlaagd zodat ze die aan mensen konden geven, aangezien medicijnen zoals bètablokkers de hartslag verlagen, maar ook de bloeddruk, wat het niet ideaal maakt voor het testen van de desbetreffende vraag.

Maar we kunnen in ieder geval het eerste deel doen, over of mensen met een trager hart langer leven. En inderdaad, uit het bewijsmateriaal dat tot dusver is verzameld, weten we dat een hoge hartslag in rust, dat wil zeggen hoe snel ons hart klopt als we gewoon rustig zitten, in verband wordt gebracht met een toename in mortaliteit onder de algemene bevolking, evenals diegene met een ziekte.

Verband tussen snelle rusthartslag en korte levensverwachting

Snellere rusthartslagen worden geassocieerd met een kortere levensverwachting, en beschouwd als een sterke onafhankelijke risicofactor voor hart-en vaatziekten en hartfalen. Je kunt zien hoe diegene met de hogere hartslagen in de komende 15 jaar ongeveer twee keer zoveel kans hadden op hartfalen. Bij mensen van middelbare leeftijd en ouderen, bij mannen, en vrouwen.

En wat belangrijk is, is dat deze link tussen hoe snel je hart gaat, en hoe snel je leven gaat onafhankelijk is van fysieke activiteit. In eerste instantie dacht ik ‘duh’, natuurlijk worden lagere rusthartslagen geassocieerd met een langere levensduur. Wie heeft er echt een trage hartslag? Atleten. Zoals je kunt zien, hoe meer fysiek fit we zijn, hoe lager onze hartslag in rust. Maar nee, ze ontdekte dat, ongeacht het niveau van de fysieke fitheid, mensen met een hoge rusthartslag het slechter deden dan mensen met een lagere rusthartslag.

Het lijkt er dus op dat het niet alleen een marker is van het risico, maar een boneafide risicofactor, die onafhankelijk is van hoe fit we zijn of hoeveel we bewegen.

Waarom onafhankelijk van fysieke activiteit?
Als onze hartslag gedurende 24 uur per dag hoog is, zelfs als we slapen, kan al die pulsvormige spanning een deel van de elastische vezels in de slagaderwand afbreken, waardoor onze bloedvaten stijf worden. Het biedt niet voldoende tijd voor onze bloedvaten om zich te ontspannen tussen de hartslagen door, dus hoe sneller ons hart, hoe stijver onze bloedvaten, maar er zijn allerlei theorieën over hoe een verhoogde hartslag in rust, onze tijd op aarde kan verkorten. Hoe het ook zij, deze relatie is nu algemeen erkend. Het is niet alleen een marker voor een onderliggende pathologie… Het is niet alleen een marker voor ontstekingen…

Onze rusthartslag is een risicofactor

De reden dat het belangrijk is om onderscheid te maken tussen een risicofactor en een risicomarker, is omdat als je de risicofactor kunt controleren, je de risico’s kunt controleren, maar als het gewoonweg een risicomarker is, zou het niks uitmaken als we onze hartslag naar beneden zouden brengen. Maar nu hebben we zelfs bewijs uit geneesmiddelentests- nu er daadwerkelijk medicijnen zijn die alleen de hartslag beïnvloeden, dat het verlagen van onze hartslag ons sterftecijfer verlaagt. Het is tot nog toe in ten minste tien onderzoeken aangetoond. Het komt erop neer dat we niet willen dat ons hart meer dan ongeveer een slag per seconde slaat in rust. Je kunt je hartslag op dit moment meten! Voor de maximale levensduur, is het streven naar één slag per seconde, om de klok te verslaan.

Maar maak je geen zorgen als je te snel bent; de hartslag is een aanpasbare risicofactor. Ja, er zijn medicijnen, maar er zijn ook aanpassingen binnen de levensstijl die onze rusthartslag omlaag kunnen brengen… Waar ik het hierna over zal hebben.

 

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!