In de documentaire Super Size Me, eet Morgan Spurlock voor een maand exclusief bij McDonald’s, en zoals te voorspellen gaat zijn gewicht, bloeddruk en cholesterol omhoog, maar dat geldt ook voor zijn leverenzymen, een teken dat zijn levercellen afsterven en hun inhoud ervan lozen in de bloedbaan. Zijn one-man experiment was eigenlijk formeel gerepliceerd. Een groep van mannen en vrouwen stemde ermee in om een maand lang twee keer per dag een fast food maaltijd te eten, en de meeste van hen begonnen met normale leverwaarden, onder de 30 voor mannen, maar binnen een week, was dit bij de meeste al van slag, een diepgaande pathologische verhoging van leverschade. Er was sprake van niet-alcoholische leververvetting, de volgende wereldwijde epidemie.

Gevolgen van leververvetting

Vetafzetting in de lever kan leiden tot een ziektespectrum – van a-symptomatische vetopbouw, tot aan niet-alcoholische steatohepatitis, wat kan leiden tot littekens op de lever en cirrose, hetgeen weer kan leiden tot leverkanker, leverfalen en de dood. Het is nu de meest voorkomende oorzaak van chronische leverziekte in de VS, die 70 miljoen Amerikanen treft – dat is ongeveer een op de drie volwassenen. En fast food is een geweldige manier om het op gang te brengen, aangezien het in verband wordt gebracht met de inname van frisdranken en vlees. Een blikje frisdrank per dag kan de kans op leververvetting met 45% verhogen, en degenen die het equivalent van 14 kipnuggets aan vlees per dag eten hebben bijna het drievoudige risico op leververvetting in vergelijking met zeven nuggets of minder. Het wordt gekenmerkt door de inname van vet en suiker, maar blijkbaar niet alle soorten vet.

Dierlijk versus plantaardige voeding

Degenen met vette hepatitis aten meer dierlijke vetten en cholesterol, en minder plantaardige vetten, vezels en antioxidanten, wat kan verklaren waarom het volgen van een mediterraan dieet, gekenmerkt door een hoge consumptie van voedingsmiddelen, zoals fruit, groenten, volle granen, en bonen geassocieerd wordt met minder ernstige niet-alcoholische steatohepatitis. Mogelijk komt dit door de ontstekingsremmende en antioxiderende effecten. Of misschien door de specifieke fytonutriënten, zoals paarse, rode, en blauwe anthocyaan pigmenten in bessen, druiven, pruimen, rode kool, rode ui, en roodlof. Dit anthocyanine-rijke voedsel is mogelijk veelbelovend voor de preventie van leververvetting, maar dat is meestal gebaseerd op petrischaal experimenten. Er was een klinisch onderzoek die ontdekte dat het drinken van een paarse zoete aardappel de leverontsteking leek terug te dringen.

Een meer plantaardig dieet kan mogelijk ook onze microbiome verbeteren, de goede bacteriën in onze darmen. Het oude gezegde, “je bent wat je eet” zou veranderd kunnen worden naar “je bent wat je bacteriën eten.” En als we vet eten, bevorderen we mogelijk de groei van slechte bacteriën, die ontstekingsbevorderende moleculen laten vrijkomen die de lekkages van onze darmen laten toenemen en bijdragen aan leververvetting.

Cholesterol en leververvetting

Leververvetting kan ook veroorzaakt worden door te veel cholesterol. De gedachte is dat de cholesterol in eieren, vlees en zuivel oxideert en dan de lever X receptor alpha opwaarts reguleert, wat weer iets anders opwaarts reguleert, namelijk SREBP, wat het niveau van vet in de lever kan verhogen. Cholesterolkristallen alleen kunnen ertoe leiden dat menselijke witte bloedcellen ontstekingsbevorderende verbindingen uitstoten, net zoals met urinezuurkristallen bij jicht. Dit veroorzaakt mogelijk de progressie van leververvetting naar ernstige hepatitis. De opeenstapeling van voldoende concentraties aan vrije cholesterol binnen leververvetting cellen veroorzaakt de kristallisatie van het cholesterol.

Eén van de vele recente bewijslijnen suggereert dat cholesterol uit de voeding een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van vette hepatitis en leververvetting ontsteking. In een onderzoek naar 9000 Amerikaanse volwassenen die gedurende 13 jaar werden gevolgd, vonden ze een sterk verband tussen cholesterol-inname en ziekenhuisopname, overlijden aan cirrose en leverkanker, aangezien cholesterol kan oxideren en toxische en carcinogene effecten kan veroorzaken.

Om de toxiciteit van overtollig cholesterol afkomstig van de voeding te beperken probeert de lever zichzelf te ontdoen van cholesterol door het te lozen in de bloedbaan. Dus door het meten van de niet-HDL-cholesterol in het bloed kan men het ontstaan van vette leverziekte voorspellen. Wanneer je de HDL zou aftrekken van het totale cholesterol, dan blijkt dat geen van de honderden mensen die zij volgden met een waarde onder de 130 de ziekte ontwikkelde.

Voorkomen en genezen van leververvetting

Farmaceutische bedrijven zien niet-alcoholische leververvetting als een goudmijn, zoals het geval is met elke welvaartsziekte, gezien de reeds hoge prevalentie die toeneemt en continu om farmacologische behandelingen vraagt. Maar misschien is het net zo eenvoudig als het veranderen van onze voeding, het vermijden van suikerhoudende en cholesterolrijke voedingsmiddelen. De onverteerbare waarheid is dat niet-alcoholische leververvetting bijna kan worden beschouwd als de menselijke equivalent van foie gras, aangezien we onszelf geforceerd voeden met voedingsmiddelen die kunnen leiden tot ernstige gevolgen voor de gezondheid. Echter, het hebben van een dergelijke boterachtige textuur in menselijke levers is niet een delicatesse waar leverartsen van kunnen smullen in de klinische praktijk omdat het zulke ernstige gevolgen kan hebben.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!