Het Grote Eiwit Fiasco

Er is een geschiedenis geweest van enthousiasme voor eiwit in de voedingswereld. Een eeuw geleden waren de aanbevolen eiwitbehoeften meer dan het dubbele van wat ze nu zijn. Dit enthousiasme bereikte zijn top in 1950 met de Verenigde Naties, die eiwittekort identificeert als een ernstig wijdverspreid mondiaal probleem.

Er was een eiwitkloof die moest worden opgevuld. Dit kwam erg goed uit voor de Amerikaanse zuivelindustrie, die hun naoorlogse overschotten kon dumpen. Melkpoeder ging naar de derde wereld in plaats van dat het begraven werd.

Maar dit leidde tot het grote eiwitfiasco.

Er was een ziekte van ondervoeding genaamd kwashiorkor, die werd verondersteld te worden veroorzaakt door eiwittekort. De ziekte werd ontdekt door Dr. Cicely Williams, die de tweede helft van haar leven doorbracht met het ontkrachten van de aandoening die ze eerst beschreef. Het blijkt dat er geen echt bewijs is van voedingsgerelateerd eiwittekort.

De werkelijke oorzaak van kwashiokor blijft onduidelijk, maar fecale transplantatie-onderzoeken suggereren dat veranderingen in de darmflora een oorzaak kunnen zijn.

Hoe konden voedingsdeskundigen het zo mis hebben?

Een beroemd artikel over de voedingsleer begon met deze woorden: “De emotieloze objectiviteit van wetenschappers is een mythe. Geen één wetenschapper is alleen bezig met het enkel en alleen streven naar de waarheid. Hij of zij is ook betrokken bij de gepassioneerde jacht op subsidies voor onderzoek en professioneel succes.

Voedingsdeskundigen kunnen wensen om ondervoeding te bestrijden, maar ze willen ook hun brood verdienen op een manier die ze goed uitkomt.” Dit bevordert dat onderzoekers onvermijdelijk prioriteit geven aan hun eigen onderzoeksveld  en ‘hun voedingsmiddel’, in dit geval: eiwit.

De wetenschap nam uiteindelijk de leiding over en er kwam een enorme herberekening van de eiwitbehoefte van de mens in de 70-er jaren die met één pennenstreek het zogenaamde eiwitgat (eiwittekort) afdichtte en daarmee de veronderstelling van deze pandemie vernietigde; de pandemie van de ‘ondervoeding door eiwittekort’.

De eiwitbehoefte van kinderen ging van de aanbevolen 13% van de dagelijkse calorieën, naar 10%, toen naar 7% en toen naar 5%.

Echter zijn er tot op heden nog mensen die geobsedeerd zijn door eiwit.

Bijvoorbeeld diegenen die het Paleolithic dieet (oerdieet) promoten, zij promoten eiwit vanuit een evolutionair perspectief.

OK, laten we dan nu de vraag stellen: “Wat is het perfecte voedsel voor de mens?” Het eten dat precies werd afgestemd op de mens, gedurende miljoenen jaren met de perfecte hoeveelheid eiwit? Menselijke moedermelk. Als hoogwaardig eiwit het summum was van de voedingsstoffen, om ons te helpen bij het opbouwen van onze grote hersenen in de afgelopen miljoenen jaren, dan zou men verwachten dat die belangrijkheid duidelijk werd weerspiegeld in de samenstelling van menselijke moedermelk, vooral omdat de kindertijd de tijd is met de meest snelle groei. Maar dit is duidelijk niet het geval. Menselijke moedermelk is één van de meest eiwitarme soorten melk in de zoogdierenwereld. In feite kan het de laagste eiwitconcentratie hebben van alle dieren in de wereld– minder dan 1% proteïne van het gewicht.

Dit is één van de redenen waarom het geven van koemelk aan baby’s zo gevaarlijk kan zijn. Het eiwitgehalte in de moedermelk wordt beschreven als extreem laag, maar het is eigenlijk niet zo laag. Het is precies zo laag als het moet zijn. Dat is het natuurlijke, normale niveau voor de menselijke soort, die afgestemd is over miljoenen jaren.

Volwassenen hebben niet meer dan 0,8 of 0,9 gram eiwit nodig, per kilogram lichaamsgewicht per dag. Dus dat is je ideale gewicht in pond vermenigvuldigd met vier en vervolgens gedeeld door tien.

Dus iemand waarvan het ideale gewicht 100 pond is kan tot 40 gram eiwit per dag nodig hebben. Gemiddeld hebben ze waarschijnlijk maar ongeveer 30 gram per dag nodig, oftewel 0,66 gram per kilogram, maar laten we zeggen 0,8 of 0,9 omdat iedereen anders is en we willen het grootste deel van de ‘normale verdeling’ bestrijken.

Mensen hebben meer kans om te lijden aan eiwit-overmaat dan eiwittekort. De nadelige effecten geassocieerd met langdurige eiwitrijke diëten kunnen zijn; aandoeningen van de botten en calciumbalans, stoornissen van de nierfunctie, verhoogd risico op kanker, aandoeningen van de lever, en verergering van ziekten aan de kransslagaders (hartaandoeningen).

Daarom is er nu geen goede wetenschappelijke reden om eiwitconsumptie aan te bevelen boven de huidige aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vanwege de potentiële ziekterisico’s.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!