De voordelen van lijnzaad bij ontstekingen

Bloeddrukverlagende werking van lijnzaad

Lijnzaad heeft een krachtige bloeddrukverlagende werking bij patiënten met hoge bloeddruk. Een dubbel-blind, gerandomiseerd, placebo-gecontroleerd onderzoek vergeleek gemalen lijnzaad in bakwaren met placebo-muffins. Lijnzaad zorgde voor een enorme daling van de hoge bloeddruk.

Bron: Rodriguez-Leyva D, Weighell W, Edel AL, et al. Potent antihypertensive action of dietary flaxseed in hypertensive patients. Hypertension. 2013;62(6):1081-9.

Je kunt je voorstellen dat de lijnzaad-industrie superblij was, en de indrukwekkende bevindingen prees. Hoge bloeddruk is immers verreweg de grootste risicofactor voor overlijden op deze aarde.

Bron: Caligiuri SP, Edel AL, Aliani M, Pierce GN. Flaxseed for hypertension: implications for blood pressure regulation. Curr Hypertens Rep. 2014;16(12):499.

Medicijnen versus lijnzaad

Waarom niet gewoon medicijnen nemen?

Mensen krijgen veel medicijnen voorgeschreven, maar de meesten gebruiken ze niet. 9 van de 10 mensen nemen minder dan 80 procent van de voorgeschreven bloeddrukpillen in (bron 1). Begrijpelijk, want mensen moeten zich houden aan een onhandig en mogelijk duur schema. Daarnaast zijn er vaak negatieve bijwerkingen en gevolgen voor de levenskwaliteit (bron 2). Als antwoord hierop krijgen mensen vaak medicijnen tegen de bijwerkingen van de eerdere medicijnen. Denk aan Viagra aan mannen geven tegen erectiestoornissen veroorzaakt door bloeddrukpillen (bron 3).

Bron 1: Mazzaglia G, Ambrosioni E, Alacqua M, et al. Adherence to antihypertensive medications and cardiovascular morbidity among newly diagnosed hypertensive patients. Circulation. 2009;120(16):1598-605.
Bron 2: Borzecki AM, Oliveria SA, Berlowitz DR. Barriers to hypertension control. Am Heart J. 2005;149(5):785-94.
Bron 3: Harmon G, Lefante J, Krousel-Wood M. Overcoming barriers: the role of providers in improving patient adherence to antihypertensive medications. Curr Opin Cardiol. 2006;21(4):310-5.

Misschien toch liever voeding inzetten

De daling van de bloeddruk bij de lijnzaad-studie was hoger dan de gemiddelde daling die werd waargenomen bij een standaarddosis van bloeddrukverlagers. Lijnzaad is ook goedkoper vergeleken met medicijnen, zeker als je weet dat de meeste patiënten meerdere medicijnen gebruiken. En de gunstige effecten gaan verder dan alleen bloeddrukverlaging. Enige voorzorg is nodig: Een eetlepel lijnzaad is flink wat vezels voor mensen die leven op cheeseburgers en milkshakes. Het kan even duren voordat je goede bacteriën gewend zijn. Mensen die weinig vezels binnenkregen kunnen best langzaamaan beginnen.

Korte versus lange studies

Niet elke studie liet een significante bloeddrukverlaging zien (bron 1). Er zijn meer dan tien studies tot nu toe, met meer dan duizend proefpersonen. Er waren significante dalingen te zien in zowel systolische als diastolische bloeddruk na aanvulling met diverse lijnzaadproducten. Geen van alle zo drastisch als een onderzoek over zes maanden. Uit langere proeven kwamen doorgaans betere resultaten en bij sommige werd alleen lijnzaadolie gebruikt, of een soort lijnzaadextract. Het idee dat het geheel groter is dan de som der delen. Elk van de interessante bestanddelen in lijnzaad, de omega-3’s, de kankerbestrijdende lignanen, alle oplosbare vezels en de plantaardige eiwitten, dragen
allemaal bij aan verlaging van bloeddruk. OK, maar hoe, waarom? Hoe werkt dat?

Bron 1: Ursoniu S, Sahebkar A, Andrica F, Serban C, Banach M. Effects of flaxseed supplements on blood pressure: a systematic review and meta-analysis of controlled clinical trial. Clin Nutr. 2016;35(3):615-25.

Werking van lijnzaad

Sommige gangbare bloeddrukverlagers, zoals Norvasc of Nifedipine werken door de samentrekking van het hart te verminderen of de hartslag te verlagen (bron 1). Werkt lijnzaad op dezelfde manier? Helemaal niet! Lijnzaad eten verlaagt de bloeddruk zonder dat het hart eraan te pas komt, namelijk door veranderingen in de plasma-oxylipinen (bron 2).

Bron 1: Elliott WJ, Ram CV. Calcium channel blockers. J Clin Hypertens (Greenwich). 2011;13(9):687-9.
Bron 2: Caligiuri SP, Rodriguez-Leyva D, Aukema HM, et al. Dietary Flaxseed Reduces Central Aortic Blood Pressure Without Cardiac Involvement but Through Changes in Plasma Oxylipins. Hypertension. 2016;68(4):1031-8.

Ontstekingsbevorderende oxylipinen

Wat zijn oxylipinen? Oxylipinen zijn vetzuurmetabolieten die een rol spelen bij ontstekingen en daardoor betrokken zijn bij veel ontstekingsbevorderende aandoeningen, zoals hartziekten en veroudering. De best beschreven oxylipinen in relatie tot hartaandoeningen komen van het meervoudig onverzadigde omega-6-vetzuur arachidonzuur. Dit zuur zit van nature in dierlijke producten. Vooral in kip en eieren. Het zuur wordt in het lichaam aangemaakt uit vette omega-6-olie, zoals katoenzaadolie.

Bron: Caligiuri SPB, Parikh M, Stamenkovic A, Pierce GN, Aukema HM. Dietary modulation of oxylipins in cardiovascular disease and aging. Am J Physiol Heart Circ Physiol. 2017;313(5):H903-H918.

Lijnzaad remt de aanmaak van oxylipinen

Maar een verhoogd gehalte ontstekingsbevorderende oxylipinen bij ouderen wordt verholpen door de consumptie van lijnzaad (bron 1). Het innemen van lijnzaad wordt gedacht de bloeddruk te verlagen door het enzym te remmen dat oxylipinen aanmaakt. Lijnzaad remt de werking van het enzym dat de ontstekingsbevorderende oxylipinen, leukotoxine-diolen, maakt, wat vervolgens de bloeddruk kan verlagen (bron 2). Kennis van de moleculaire mechanismen draagt bij aan vertrouwen in de bloeddrukverlagende werking van lijnzaad.

Bron 1: Caligiuri SP, Aukema HM, Ravandi A, Pierce GN. Elevated levels of pro-inflammatory oxylipins in older subjects are normalized by flaxseed consumption. Exp Gerontol. 2014;59:51-7.
Bron 2: Caligiuri SP, Aukema HM, Ravandi A, Guzman R, Dibrov E, Pierce GN. Flaxseed consumption reduces blood pressure in patients with hypertension by altering circulating oxylipins via an α-linolenic acid-induced inhibition of soluble epoxide hydrolase. Hypertension. 2014;64(1):53-9.

Oxylipinen en veroudering

Maar oxylipinen zijn niet enkel ontstekingsbevorderend. Oxylipinen spelen wellicht een rol bij het verouderingsproces. Oudere volwassenen (rond de 50) hebben meer van dit uit arachidonzuur afkomstige oxylipine, vergeleken met jongere volwassenen (rond de 20). Dit hogere gehalte aan ontstekingsbevorderende oxylipinen bij de oudere groep kan de hogere mate verklaren aan ontstekingen bij oudere versus jongere personen. Als we ouder worden, worden we vaker getroffen door ontstekingsziekten als artritis; een verhoogd gehalte oxylipinen kan een voorbode zijn voor chronische aandoeningen.

Lijnzaad en veroudering

Wat als je deze oudere volwassenen nou eens muffins zou geven met gemalen lijnzaad in? Vier weken later waren de gehaltes oxylipinen gezakt naar het gehalte van een 20-jarige. Dit toont aan dat een mogelijke behandeling ter verandering van de schadelijke ontstekingsbevorderende oxylipinen plaats kan vinden via aanvulling van het eten met lijnzaad.

 

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!