Wat zijn de beste voedingsmiddelen?

In plaats van enkel aparte studies te bekijken, of individuele reviews van studies, stel dat je nu eens een review van een review bekijkt? Dat gaan we vandaag doen.

Bron: Fardet A, Boirie Y. Associations between food and beverage groups and major diet-related chronic diseases: an exhaustive review of pooled/meta-analyses and systematic reviews. Nutr Rev. 2014;72(12):741-62.

Wat betreft dranken lijken zulke reviews voordelen te tonen bij thee, koffie, wijn en melk maar niet bij gezoete dranken zoals frisdrank (zie tabel 6 hieronder).

Echter worden zaken zoals belangenverstrengeling niet meegewogen, zoals door de industrie betaalde studies, toch bieden ze een interessant vogelperspectief op wat er beschikbaar is in de medische vakliteratuur.

Wat liet de review zien over voeding?

Je ziet dat de auteurs als eerste een onderscheid aanbrachten tussen plantaardige en dierlijke voedingsmiddelen. Voor het breedste resultaat kunnen we naar de totalen kijken. Uit de meeste studies over onbewerkt plantaardig voedsel komt een beschermend of ten minste neutraal effect naar voren, terwijl reviews over dierlijke voeding schadelijke (“deleterious”) effecten aantoonden, of op z’n best neutrale effecten.

Laten we die eens uitsplitsen.

Plantaardige voeding krijgt goede punten

De plantaardige voeding komt er consequent goed uit, maar bij de dierlijke zijn er veel verschillen.

Als zuivel en vis buiten beschouwing werd gelaten, dan zouden dierlijke voedingsmiddelen bijna geheel neutraal of negatief uitkomen.

De beschermende werking is relatief

Eerder had ik het over de invloed van financiering door bedrijven, en ook over substitutie-effecten. Wie melk drinkt, zal wellicht minder gauw frisdrank nemen, een drank die in het algemeen nog vaker als slecht wordt gezien, dus de beschermende werking zou relatief kunnen zijn, niet zozeer door wat ze nemen maar eerder door wat ze niet nemen. Dit kan de bevindingen over vis verklaren. Immers, de geijkte keuze is tussen kip of vis, niet tussen kip of kikkererwten.

Geen beschermende werking door pluimvee en eieren

Geen enkele review vond een beschermende werking door het eten van pluimvee. Zelfs de frisdrankindustrie kon nog komen tot 14% beschermende effecten, maar ondanks al dat geld van de National Chicken Council en de American Egg Board, kregen kip en ei nul punten.

Hoe zit het met omega 3-vetzuren en calcium in vis en melk?

Net als bij het calcium in zuivel, bevat vis gezonde componenten: de lange-keten omega 3-vetzuren. Niet gezond voor het hart, wel voor de hersenen.

In de meest uitgebreide systematische beoordeling van effecten van omega 3-vetzuren op de gezondheid van het hart, tot nu toe, had meer visolie weinig of geen effect op de gezondheid van het hart. In feite, als er al iets was, waren het de plantaardige omega 3’s in lijnzaad en walnoten die een beschermende werking hadden. Maar de lange-keten omega 3-vetzuren zijn belangrijk voor de hersenen. Gelukkig, zoals er een alle voordelen hebbend, niet van zuivel afkomstige bron van calcium is, zijn er niet-verontreinigde plantaardige lange-keten omega 3’s, EPA en DHA.

Bron: Abdelhamid AS, Brown TJ, Brainard JS, et al. Omega-3 fatty acids for the primary and secondary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2018;7:CD003177.

Conclusie

Het komt er op neer wat betreft voedingsgerelateerde ziekten als obesitas, diabetes type 2, psychische aandoeningen, gezonde botten, hartziekten en kanker, zelfs als je alle dierlijke voedingsmiddelen op een hoop gooit, effecten van sectorfinanciering negeert, alleen het bestaande corpus aan bewijs op zichzelf bekijkt, dat negen van de tien verzamelstudies aantonen dat onbewerkte plantaardige voeding op z’n minst niet slecht is, terwijl acht op tien reviews over dierlijke producten aantonen dat die niet gezond zijn.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!