Dyspepsie

Dyspepsie is gewoon een mooi woord voor maagklachten – gevoelens van volheid, ongemak, misselijkheid, een opgeblazen gevoel, boeren … waar één op de vijf personen last van kan hebben.

Bron: Duncanson KR, Talley NJ, Walker MM, Burrows TL. Food and functional dyspepsia: a systematic review. J Hum Nutr Diet. 2017.

In een vorig artikel sprak ik over de risico’s geassocieerd met protonpompremmers zoals Nexium, evenals huis-tuin-en-keukenmiddeltjes zoals zuiveringszout. Dus al met al hebben studies de nadruk gelegd op de onvervulde behoefte aan medicijnen om patiënten met dyspepsie te behandelen, maar waarom probeer je het niet eens met eten?

Kan voeding helpen?

In een studie werd amalaki getest, dat is gewoon een andere naam voor amla. Ze noemen het een ayurvedisch medicijn, maar het is gewoon een fruit – een poeder van Indiase kruisbessen. Een theelepel gedroogde Indiase kruisbessenpoeder drie keer per dag versus 30 gram van een soort van antacidumgel elke drie uur. En beide werkten net zo goed, met significante dalingen in de zuurproductie en een vermindering van dyspepsiesymptomen met de helft.

Bron: Chawla YK, Dubey P, Singh R, Nundy S, Tandon BN. Treatment of dyspepsia with Amalaki (Emblica officinalis Linn.)–an Ayurvedic drug. Indian J Med Res. 1982;76 Suppl:95-8.

Ze concluderen dat amla daarom beter is, ongeveer honderd keer goedkoper (ongeveer een cent per week in plaats van een dollar per week) en eenvoudiger om zesmaal per dag te gebruiken dan antacida.

Hoewel amla een veilige, eenvoudige, natuurlijke remedie kan zijn, lijkt zo’n aanpak nog steeds erg veel op het farmaceutische model voor de behandeling van de symptomen in plaats van de onderliggende oorzaak. Dyspepsie wordt natuurlijk niet veroorzaakt door een tekort aan kruisbessen. Waar wordt het dan door veroorzaakt?

Aanpakken van de onderliggende oorzaak van maagklachten

Ongeveer een op de zeven mensen die gastro-intestinale symptomen hebben voelen zich beter wanneer gluten worden verwijderd, maar voor de overige 86% van de mensen is de meest beschreven oorzaak vetrijke maaltijden. Als je mensen een vette soep geeft – alleen bouillon met toegevoegd vet dan duurt het drie keer langer voordat de maag leeg is, vergeleken met alleen de bouillon, anderhalf uur vergeleken met slechts een half uur. De snelheid waarmee de maag zich ledigde correleert niet noodzakelijkerwijs met hoe mensen zich voelden, maar hoe dan ook, de vette bouillon verhoogde de ernst en frequentie van dyspepsie ten opzichte van de gewone bouillon.

Bron: Houghton LA, Mangall YF, Dwivedi, Amitabh A, Read, NW. Sensitivity to nutrients in patients with non-ulcer dyspepsia. European Journal of Gastroenterology & Hepatology: February 1993.

Gevoeligheid voor vet versus suiker

Wat er gebeurt bij dyspepsie, is dat mensen overgevoelig worden voor het uitrekken van de maag wanneer je eet. Maar het maakt ook uit wat je eet. De menselijke maag kan normaal gesproken ongeveer een liter voedsel bevatten, duizend milliliter, maar als je een ballon in de magen van mensen stopt bevestigd aan een slang, dan zullen mensen met dyspepsie ongemak gaan voelen, bij slechts ongeveer 400 mL, wanneer de maag minder dan half vol is. Maar dat is wanneer je vet in hun darm druppelt, maar als je in plaats daarvan suiker in hun darm druppelt terwijl je de ballon opblaast, dan kan het tot 675 mL komen voordat het ongemak veroorzaakt bij dyspeptica – ongeveer 70% meer.

Bron: Fried M, Feinle C. The role of fat and cholecystokinin in functional dyspepsia. Gut. 2002;51 Suppl 1:i54-7.

En hetzelfde geldt voor volheid en misselijkheid. Verhoog de druk in de maag met wat vet en gevoelens van volheid en misselijkheid schieten omhoog. Maar gebruik in plaats daarvan nepvet, dan resulteert dezelfde druk in aanzienlijk minder gevoelens van volheid en misselijkheid.

Deze studies tonen aan dat tijdens het uitzetten van de maag naarmate de maag vult, voedingsvetten een belangrijke veroorzaker zijn van dyspeptische symptomen zoals misselijkheid, pijn, opgeblazen gevoel en volheid. Ze moduleren symptomen op een dosis-gerelateerde manier, dus hoe meer vet, hoe slechter mensen zich voelden.

Hoe zit het met echte voeding?

Dit waren enkele vrij elegante experimenten, maar ook een beetje kunstmatig. Ik bedoel, we eten meestal niet met ballonnen in onze maag. Dus wat dacht je van een experiment met echt voedsel? Ze vergeleken yoghurt met veel suiker / weinig vet, versus veel vet / weinig suiker. Bij het eten van de magere yoghurt was er niet zo veel verschil in de scores m.b.t. misselijkheid, pijn en opgeblazen gevoel tussen mensen met dyspepsie en gezonde proefpersonen. Maar geef ze dezelfde hoeveelheid vetrijke yoghurt, en dyspepsie symptomen schoten bijna onmiddellijk omhoog.

Bron: Pilichiewicz AN, Feltrin KL, Horowitz M, et al. Functional dyspepsia is associated with a greater symptomatic response to fat but not carbohydrate, increased fasting and postprandial CCK, and diminished PYY. Am J Gastroenterol. 2008;103(10):2613-23.

Een van de belangrijkste bevindingen was dus dat de inductie van gastro-intestinale symptomen na de testmaaltijden “voedselrijk specifiek” waren. De consumptie van een vetrijke testmaaltijd was geassocieerd met een aanzienlijk grotere toename van misselijkheid en pijn in vergelijking met een maaltijd met veel koolhydraten onder degenen met dyspepsie, bij wie het aantal symptomen onmiddellijk toenam na het eten.

Dit zou suggereren dat patiënten niet alleen de hoeveelheid voedsel die ze eten zouden moeten verminderen, wat het typische advies is, maar ook moeten proberen het vetgehalte laag te houden, een advies dat door een recente recensie werd herhaald waar al deze studies bij elkaar werden gezet. Huidige studies tonen aan dat vet voedsel geassocieerd is met het optreden van dyspeptische symptomen en vermindering van de vetinname de symptomen kan helpen verlichten.

Bron: Khodarahmi M, Azadbakht L. Dietary fat intake and functional dyspepsia. Adv Biomed Res. 2016;5:76.

nutritionfacts

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!