De eerste energiedrank dateert van meer dan een halve eeuw geleden: “Dr. Enuf,” gelanceerd in 1949. Nu zijn er meer dan 100 merken, een industrie die nu $50 miljard van dit spul per jaar verkoopt.
Bron: Manchester J, Eshel I, Marion DW. The Benefits and Risks of Energy Drinks in Young Adults and Military Service Members. Mil Med. 2017;182(7):e1726-e1733.
Spoedhulp
Ze zijn populair op militaire bases, maar sommige militaire leiders hebben hun veiligheid in twijfel getrokken vanwege het torenhoge aantal bezoeken aan spoedeisende hulp met betrekking tot energiedranken in de afgelopen jaren.
Bron: Thorlton J, Colby DA, Devine P. Proposed actions for the US Food and Drug Administration to implement to minimize adverse effects associated with energy drink consumption. Am J Public Health. 2014;104(7):1175-80.
Bron: The CBHSQ Report. Rockville (MD): Substance Abuse and Mental Health Services Administration (US)
Maar als je enkele van die rapporten leest, dan zie je dingen als deze: 24-jarige man die zich niet goed voelde na het drinken van een blikje energiedrank en drie flessen wodka.
Bron: Ali F, Rehman H, Babayan Z, Stapleton D, Joshi DD. Energy drinks and their adverse health effects: A systematic review of the current evidence. Postgrad Med. 2015;127(3):308-22.
Risicovol gedrag
Omdat energiedranken vaak samen worden gebruikt met andere dingen, is het moeilijk om de schuldige aan te wijzen. Hetzelfde probleem als met bevolkingsonderzoeken. Zeker, adolescenten die energie- dranken drinken, lopen het risico op een breed scala aan negatieve uitkomsten, maar energiedrank drinkers hebben ook meer kans om frisdrank te drinken en andere ongezonde gewoontes te hebben, gebruiken dieetpillen en nemen deel aan ander risicovol gedrag.
Bron: Holubcikova J, Kolarcik P, Madarasova geckova A, Reijneveld SA, Van dijk JP. Regular energy drink consumption is associated with the risk of health and behavioural problems in adolescents. Eur J Pediatr. 2017;176(5):599-605.
Invloed op bloeddruk
Om te bepalen wat de invloed van de energiedrank is moet het op de proef gesteld worden. Eén van de zorgen die door pleitbezorgers van de volksgezondheid naar voren is gebracht in termen van potentiële negatieve effecten is verhoogde bloeddruk.
Maar laat mensen een blikje Red Bull drinken, en 30 minuten later is er geen significante verandering in bloeddruk.
Bron: Alford C, Cox H, Wescott R. The effects of red bull energy drink on human performance and mood. Amino Acids. 2001;21(2):139-50.
OK, maar dat was een klein blikje. Hoe zit het met een groter blikje met Red Bull? Veertig minuten later, ook geen significante verandering.
Bron: Baum M, Weiß M. The influence of a taurine containing drink on cardiac parameters before and after exercise measured by echocardiography. Amino Acids. 2001;20:75– 82.
Dus zorgen over bloeddruk verhogende energiedranken werden afgedaan als overdreven totdat de zaak ontplofte in 2014. Red Bull verhoogde de bloeddruk inderdaad aanzienlijk. De reden dat de eerdere studies het gemist hebben is omdat de piek niet werd bereikt tot ongeveer een uur na consumptie. Dus als je het 30 minuten na consumptie meet lijkt alles goed, maar het ergste moet nog komen.
En de grote verrassing was die cerebrale bloedstroomsnelheid – bloedstroming in de hersenen – sterk naar beneden ging.
Energiedranken worden gepromoot omdat ze gunstige effecten zouden hebben, maar dit zou in plaats daarvan suggereren dat ze potentieel schadelijk kunnen zijn omdat het hart extra hard moet werken en de verminderde snelheid van het bloed in de hersenen.
Onderzoekers hebben vervolgens gekeken naar andere merken. Hier is de energiedrank van het merk Rockstar, wat de bloeddruk aanzienlijk verhoogde binnen slechts 30 minuten.
Enkel de invloed van cafeïne ?
Ja, maar wacht even, komt dat alleen door de cafeïne? Verschilt het veel met het drinken van een kop koffie? Om dat te achterhalen, zou je de effecten van een energiedrank moeten vergelijken met een drankje met precies dezelfde hoeveelheid cafeïne. maar er is nog nooit zo’n studie geweest tot nu toe: Een gerandomiseerde, dubbelblinde, gecontroleerde, cross-over studie waarin jonge gezonde vrijwilligers werden gerandomiseerd om twee grote blikjes te drinken van een energiedrank of een controledrank met de suiker en dezelfde hoeveelheid cafeïne, maar geen van de andere gepatenteerde ingrediënten zoals taurine, carnitine, ginseng, guarana en al die andere dingen die ze toevoegen.
Bron: Fletcher EA, Lacey CS, Aaron M, Kolasa M, Occiano A, Shah SA. Randomized Controlled Trial of High-Volume Energy Drink Versus Caffeine Consumption on ECG and Hemodynamic Parameters. J Am Heart Assoc. 2017;6(5).
En het bleek dat het niet alleen de cafeïne was: aanzienlijk hogere bloeddruk met de energiedrank vergeleken met de dezelfde hoeveelheid cafeïne in de controlegroep. Wat is die langere ‘QT-interval’ waarover wordt gesproken in onderstaande afbeelding?
Op een ECG is dit de afstand vanaf het begin van de neerwaartse Q-golf tot het einde van de hobbel van de T-golf.
OK, wat maakt dat uit? QT-verlenging – wat de energiedrank veroorzaakte, maar niet de cafeïne – is een bekende indicatie voor een verhoogd risico op, oh … fatale hartritmestoornissen, fatale hartritmes.
Dat klinkt niet goed.
OK, maar hoeveel?
Verlenging van het QT-interval met meer dan 60 milliseconden is een indicatie voor levensbedreigende ritmestoornissen. En de energiedrank verlengde deze slechts met ongeveer 10. Maar er zijn medicijnen van de markt gehaald, winstgevende medicijnen, met verkopen van miljarden dollars vanwege een verlenging van 5 tot 10 milliseconden. Dus we moeten echt een aantal van deze andere ingrediënten in energiedranken onderzoeken.
In 2008 vonden autoriteiten bijvoorbeeld cocaïne in Red Bull-dranken. De fabrikant van Red Bull stond erop, dat ze echter alleen maar cocabladeren toevoegden voor de smaak en dat alle actieve cocaïne was verwijderd.
Bron: Seifert SM, Schaechter JL, Hershorin ER, Lipshultz SE. Health effects of energy drinks on children, adolescents, and young adults. Pediatrics. 2011;127(3):511-28.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.
Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!