In 1869 werd patent aangevraagd voor een nieuwe substantie ter vervanging van olifantenivoor voor de productie van biljartballen en de kunststofindustrie werd geboren.
Bron: Hyatt JW Jr. U.S. Patent US88633A. Washington, DC: US Patent and Trademark Office. 1869.
Ironisch genoeg begon het als een maatregel die op instandhouding gericht was. maar is nu veranderd in een milieuprobleem. Honderdduizenden tonnen triljoenen kleine plastic deeltjes zweven nu op het oppervlak van de zee.
Bronnen:
– Erren TC, Gross JV, Steffany F, Meyer-Rochow VB. “Plastic ocean”: What about cancer?. Environ Pollut. 2015;207:436-437.
– Seltenrich N. New link in the food chain? Marine plastic pollution and seafood safety. Environ Health Perspect. 2015;123(2):A34-A41.
Hoe komen microplastics in de zee?
Dit is hoe het werkt: plastic voorwerpen zoals waterflessen raken versleten en breken af tot kleinere en kleinere stukken, of plastic microbolletjes die vanuit onze gootstenen in de riolen stromen. Plastic microkorrels worden vaak gebruikt als een scrubmiddel in persoonlijke verzorging en cosmetische producten, zoals gezichtsreinigers, douchegels en tandpasta, en tot 94.000 microbolletjes kunnen in één keer in de afvoer terechtkomen. Wanneer je de oceanen doorkruist, kun je dezelfde bolletjes vinden als in je gezichtsscrubs.
Miljarden microbolletjes worden dagelijks in waterhabitats uitgestoten in de Verenigde Staten. Naast elkaar gelegd, zendt de Verenigde Staten voldoende microkorrels uit om meer dan zeven keer rond de planeet te gaan.
Is dit een probleem voor mensen?
De reden dat dit een probleem kan zijn, is dat het plastic giftige stoffen uit het water verzameld en ze vervolgens tezamen met alle chemicaliën die oorspronkelijk in het plastic zitten, in maritieme organismen, in de voedselketen verplaatst om zo uiteindelijk op ons bord te belanden.
Wat zijn de schadelijke effecten?
De mogelijke schadelijke effecten op mensen omvatten dan “Veranderingen in chromosomen die leiden tot onvruchtbaarheid, obesitas en kanker. ”
Bron: Sharma S, Chatterjee S. Microplastic pollution, a threat to marine ecosystem and human health: a short review. Environ Sci Pollut Res Int. 2017;24(27):21530-21547.
Wacht even… laten we een stapje terug zetten en het bewijs bekijken… Plastic komt terecht in de oceanen, maar komt het wel in de vis? Ja, “het is aangetoond dat microplastics door vissen en andere vis en schaaldieren worden ingeslikt”. Maar eten we dan ook vis die plastic inslikt? Ja, “we eten vis die plastic inslikt”.
Bron: Miranda DA, De Carvalho-Souza GF. Are we eating plastic-ingesting fish?. Mar Pollut Bull. 2016;103(1-2):109-114.
Komen microdeeltjes ook in de bloedbaan van mensen?
Poepen we het plastic niet gewoon terug uit? “Microdeeltjes die klein genoeg zijn kunnen daadwerkelijk worden geabsorbeerd door de darmwand en in onze bloedbaan”.
Bron: Hussain N, Jaitley V, Florence AT. Recent advances in the understanding of uptake of microparticulates across the gastrointestinal lymphatics. Adv Drug Deliv Rev. 2001;50(1-2):107-142.
Deze “opname van ingenomen microdeeltjes in dunne darmweefsels en in secundaire organen is veranderd van een anekdotisch fenomeen naar een erkend en meetbaar proces.”
Bron: Carr KE, Smyth SH, McCullough MT, Morris JF, Moyes SM. Morphological aspects of interactions between microparticles and mammalian cells: intestinal uptake and onward movement. Prog Histochem Cytochem. 2012;46(4):185-252.
Maar dat is bij knaagdieren. Alleen omdat het is aangetoond bij verschillende laboratoriumdieren, weet je nog niet of het bij mensen gebeurt… totdat je het op de proef hebt gesteld. Wat het meest in de buurt komt is het werken met menselijke placenta’s na de bevalling en wat ze hebben gevonden is dat “plastic microdeeltjes inderdaad door de placentale barrière kunnen dringen vanuit de moederlijke bloedstroom”; dus als het in de bloedsomloop van een zwangere vrouw zou kunnen komen kan het ook in de bloedbaan van haar baby terechtkomen.
Bron: Wick P, Malek A, Manser P, et al. Barrier capacity of human placenta for nanosized materials. Environ Health Perspect. 2010;118(3):432-436.
Waarom is dit zo schadelijk?
De reden hiervoor is dat “plastic afval een bron van giftige chemicaliën kan zijn, zowel de chemische toevoegingen in het plastic zelf, als de vervuiling die het plastic opneemt vanuit het water wat dan later in het lichaam kan worden vrijgegeven. BPA is één van de chemische toevoegingen die van het plastic zelf kan komen. Aangezien BPA-concentraties zijn gemeten in plastic afval, kunnen microplastics een belangrijke bron van BPA in vis en schaaldieren zijn”.
Bron: Engler RE. The complex interaction between marine debris and toxic chemicals in the ocean. Environ Sci Technol. 2012;46(22):12302-12315.
Maar niemand heeft er echt naar gekeken… tot nu toe: “BPA-niveaus in de eetbare delen van vis en schaaldieren. Ja, vis en schaaldieren bevatten één van de hoogste BPA-besmettingsniveaus”
Bron: Repossi A, Farabegoli F, Gazzotti T, Zironi E, Pagliuca G. Bisphenol A in Edible Part of Seafood. Ital J Food Saf. 2016;5(2):5666.
Maar is dat gewoon omdat ze keken naar ingeblikte visproducten zoals tonijn en sardines? Nee, BPA kan ook lekken uit het plastic in de oceanen, wat een directe besmetting van vissen veroorzaakt.
BPA-milieuverontreiniging bij vissen
Sommigen beweren dat de BPA-milieuverontreiniging bij vissen slechter kan zijn dan de BPA uit de blikken zelf, maar je weet het niet… totdat je de proef op de som neemt. Hier zijn de BPA-niveaus die worden gevonden in ingeblikte visgerechten.
Je kunt zien dat de hoogste niveaus zijn gevonden in tonijn, kokkels, sardines en blauwe zwemkrab maar deze waren allemaal ingeblikt; dus je weet niet hoeveel van het blikje is versus de vis en schaaldieren zelf, totdat je naar niet-ingeblikte vis en schaaldieren kijkt, en soms werden zelfs hogere niveaus gevonden in verse weekdieren, mossels, platvis en kabeljauw.
Dat is niet goed, omdat plastic chemicaliën zoals BPA hormoonverstoorders zijn. En bovendien kunnen in vet oplosbare verontreinigende stoffen uit het zeewater zich vastklemmen aan de oppervlakten van microplastics en mogelijk een extra risico vormen.
Bron: Vandermeersch G, Van Cauwenberghe L, Janssen CR, et al. A critical view on microplastic quantification in aquatic organisms. Environ Res. 2015;143(Pt B):46-55.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.
Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!