Gezien de wereldwijde populariteit van de energiedrankindustrie met een waarde van miljarden dollars, is het van cruciaal belang dat we uitzoeken of er mogelijke nadelige effecten zijn. Er zijn momenteel meer dan 500 verschillende producten verkrijgbaar. De meest populaire en meest bestudeerde is Red Bull.

Bron: Grasser EK, Miles-chan JL, Charrière N, Loonam CR, Dulloo AG, Montani JP. Energy Drinks and Their Impact on the Cardiovascular System: Potential Mechanisms. Adv Nutr. 2016;7(5):950-60.

Energiedranken verhogen de bloeddruk

Een enkel blikje Red Bull kan de bloeddruk met 3 of 4 punten verhogen binnen 90 minuten na consumptie.

Bron: Grasser EK, Yepuri G, Dulloo AG, Montani JP. Cardio- and cerebrovascular responses to the energy drink Red Bull in young adults: a randomized cross-over study. Eur J Nutr. 2014;53(7):1561-71.

Hoe zit het met al die andere energiedrankjes? Studies tonen aan dat ze op dezelfde manier de bloeddruk met gemiddeld 3 of 4 punten verhogen.

Bron: Shah SA, Chu BW, Lacey CS, Riddock IC, Lee M, Dargush AE. Impact of Acute Energy Drink Consumption on Blood Pressure Parameters: A Meta-analysis. Ann Pharmacother. 2016;50(10):808-15.

Oh, maar kom op, 3 of 4 punten? Wat is het probleem?

Een 20% hoger risico om te overlijden aan een beroerte is best belangrijk, en een 12% hoger risico om te overlijden aan een hartaanval.

Energiedrank versus cafeïne suppletie

Ja, maar dat is wanneer je dag in dag uit een verhoogde bloeddruk hebt. Om te zien of Red Bull de gemiddelde bloeddruk gedurende de hele dag kan verhogen, zou je het op de proef moeten stellen: een vergelijking van de effecten van energiedrank versus alleen cafeïne suppletie op bloeddruk gedurende 24 uur.

De FDA legt een limiet op aan de hoeveelheid cafeïne in frisdrank, maar de manier waarop energiedrankfabrikanten dit omzeilen, is door te beweren dat hun koolzuurhoudende suikerwater geen frisdrank is, maar een “natuurlijk voedingssupplement”.

Bron: Seifert SM, Schaechter JL, Hershorin ER, Lipshultz SE. Health effects of energy drinks on children, adolescents, and young adults. Pediatrics. 2011;127(3):511-28.

Ingrediënten van energiedranken

Maar Red Bull heeft niet meer cafeïne dan een kop koffie. De vraag is wat de effecten zijn van alle andere gepatenteerde ingrediënten die ze toevoegen aan de energiedrankjes?

Dus gaven ze mensen vier kleine blikjes Red Bull of vier kopjes koffie – dezelfde hoeveelheid cafeïne – en vervolgens werd hun bloeddruk gedurende de hele dag gemeten. Resultaat: Dezelfde hoeveelheid cafeïne, maar toch een aanzienlijk hoger gemiddelde bloeddruk met ongeveer 5 punten bij energiedranken ten opzichte van de koffie. 

Bron: Franks AM, Schmidt JM, Mccain KR, Fraer M. Comparison of the effects of energy drink versus caffeine supplementation on indices of 24-hour ambulatory blood pressure. Ann Pharmacother. 2012;46(2):192-9.

Dus misschien is het de taurine of een andere combinatie van toegevoegde ingrediënten in de energiedranken waardoor ze zo schadelijk zijn?

Energiedranken verhogen risico op fataal hartritme

Energiedranken kunnen ook de werking van de slagader beïnvloeden. Eén groot blikje Monster Energy veroorzaakt binnen 90 minuten een flinke daling in het vermogen van je slagaders te ontspannen.

Schermafbeelding 2022-01-29 om 22.04.05

Bron: Higgins JP, Yang B, Herrin NE, et al. Consumption of energy beverage is associated with attenuation of arterial endothelial flow-mediated dilatation. World J Cardiol. 2017;9(2):162-166.

Het grootste probleem is een toename van het risico om een fataal hartritme te ontwikkelen.

Bron: letcher EA, Lacey CS, Aaron M, Kolasa M, Occiano A, Shah SA. Randomized Controlled Trial of High-Volume Energy Drink Versus Caffeine Consumption on ECG and Hemodynamic Parameters. J Am Heart Assoc. 2017;6(5).

En inderdaad, er zijn gevallen van jonge mensen met een hartstilstand na het drinken van zeven of acht blikjes na elkaar, of zelfs slechts drie blikjes; sommige mensen zijn gewoon gevoeliger.

Bronnen:
Berger AJ, Alford K. Cardiac arrest in a young man following excess consumption of caffeinated “energy drinks”. Med J Aust. 2009;190(1):41-3.
Enriquez A, Frankel DS. Arrhythmogenic effects of energy drinks. J Cardiovasc Electrophysiol. 2017;28(6):711-717.

Ja, er zijn een aantal gevallen met meerdere mogelijk fatale cardiale bijwerkingen van deze energiedranken. Maar het zijn de families met eerdere gevallen van plotselinge hartdood of flauwvallen voor wie voorlichting over de risico’s nog belangrijker is, aangezien energiedranken een mogelijk levens- bedreigende genetische aandoening kunnen ontmaskeren, zoals LQTS, Lang QT-syndroom, wat voorkomt bij ongeveer 1 op 2.000 mensen.

Bronnen:
Gray B, Das k J, Semsarian C. Consumption of energy drinks: a new provocation test for primary arrhythmogenic diseases?. Int J Cardiol. 2012;159(1):77-8.
Schwartz PJ, Dagradi F. Red Bull®: Red flag or red herring?. Int J Cardiol. 2017;231:179-180.

Voordelen tegenover risico’s

Ja, er zijn dus problemen, maar wegen de voordelen op tegen de risico’s?

Helaas is er weinig bewijs om eventuele gunstige effecten te ondersteunen.
Bron: Clauson KA, Shields KM, Mcqueen CE, Persad N. Safety issues associated with commercially available energy drinks. J Am Pharm Assoc (2003). 2008;48(3):e55-63.

Hoe zit het met atleten? Dat is toch voor wie de energiedrankjes oorspronkelijk op de markt gebracht zijn. En die reclames werkten omdat naar verluidt 80% van de topsporters ze drinken.

Bron: Hoyte CO, Albert D, Heard KJ. The use of energy drinks, dietary supplements, and prescription medications by United States college students to enhance athletic performance. J Community Health. 2013;38(3):575-80.

Dus, helpt het?

Je weet het niet totdat je het op de proef hebt gesteld. Het drinken ervan voor het sporten lijkt het uithoudingsvermogen niet te verbeteren, maar het lijkt ontstekingen juist te vermeerderen. Met een 40 kilometer lange gesimuleerde wedstrijd konden ze geen enkel potentieel vinden voor betere atletische prestaties met Red Bull vergeleken met gewoon suikerwater en cafeïne.

Bron: Phillips MD, Rola KS, Christensen KV, Ross JW, Mitchell JB. Preexercise energy drink consumption does not improve endurance cycling performance but increases lactate, monocyte, and interleukin-6 response. J Strength Cond Res. 2014;28(5):1443-53.

Bovendien geven de gegevens aan dat Red Bull grotere ontstekingsgerelateerde reacties veroorzaakte vergeleken met gewoon cafeïnehoudend suikerwater of een placebo. Er is ook geen duidelijk effect op weerstandstraining, en niet alleen met duursporten (synoniem: uithoudingssporten).

Bron: Eckerson JM, Bull AJ, Baechle TR, et al. Acute ingestion of sugar-free red bull energy drink has no effect on upper body strength and muscular endurance in resistance trained men. J Strength Cond Res. 2013;27(8):2248-54.

En diegenen die hopen dat energiedrankjes kunnen helpen om hun metabolisme te verhogen om af te vallen, kunnen teleurgesteld zijn als ze er achter komen dat je dezelfde stimulerende effecten kunt krijgen met gewone cafeïne (en zwarte koffie of thee is veel goedkoper).

Bron: Miles-chan JL, Charrière N, Grasser EK, Montani JP, Dulloo AG. The thermic effect of sugar-free Red Bull: do the non-caffeine bioactive ingredients in energy drinks play a role?. Obesity (Silver Spring). 2015;23(1):16-9.

Geen wonder dat er geen verandering was in de atletische prestaties, omdat in tegenstelling tot nitraatrijke groenten, energiedranken het zuurstofgebruik of subjectieve beoordelingen van inspanning niet veranderen. Maar wat ze wel doen is de bloeddruk verhogen.

Schermafbeelding 2022-01-29 om 22.19.33

Bron: Peveler WW, Sanders GJ, Marczinski CA, Holmer B. Effects of Energy Drinks on Economy and Cardiovascular Measures. J Strength Cond Res. 2017;31(4):882-887.

Dit terwijl bieten en groenten de atletische prestaties verbeteren en tegelijkertijd de bloeddruk verlagen, terwijl energiedranken geen therapeutisch voordeel lijken te geven.

nutritionfacts

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!