Om te beslissen hoe wij en onze families moeten eten, moeten we kunnen vertrouwen op het beschikbare wetenschappelijk bewijs. De meest recente meta-analyse, waarin de resultaten van meer dan een dozijn onderzoeken, waarbij in totaal meer dan 300.000 patiënten betrokken waren, geeft aan dat er een verband bestaat tussen de hoeveelheid eieren die je consumeert, en je risico op hart- en vaatziekten en diabetes. Maar het is niet zo dat elk afzonderlijk onderzoek dit verband aantoonde. Want hoewel het geheel aan bewijs suggereert dat het kwaad kan, is de eierenindustrie er prima toe in staat individuele onderzoeken aan te halen waaruit lijkt te volgen dat er geen duidelijk verband bestaat.

Maar als eieren ongezond zijn, waarom zijn er dan onderzoeken naar de gevolgen van eiconsumptie waaruit dit niet duidelijk blijkt?

Dit zou wel eens te maken kunnen hebben met het fenomeen dat Rose de “zieke bevolking” noemt. Als een hele bevolking ziek is, dan is de spreiding wat betreft “gezondheid” niet groot genoeg om een verband te kunnen aantonen.

Vergelijk met studies over roken en kanker

Laat ik dit uitleggen. Dit is een van de beroemdste publicaties ooit geschreven binnen de preventieve geneeskunde. Het zou verplichte kost moeten zijn voor alle geneeskundestudenten. Stel je voor dat iedereen dagelijks 20 sigaretten zou roken. Als iedereen rookt, dan zouden klinische onderzoeken, patiënt-controleonderzoeken, en cohortonderzoeken allemaal de suggestie wekken dat longkanker een genetische aandoening was; een conclusie die in één opzicht klopt: sommige rokers krijgen kanker, terwijl anderen – die óók hun hele leven roken – het niet krijgen. Maar als iedereen rookte, zouden we nooit uitvinden dat roken op zich een risicofactor is. Gelukkig was het in het geval van sigaretten en longkanker toevallig zo dat de oorspronkelijk onderzoeksgroepen ongeveer gelijke aantallen rokers en niet-rokers bevatten, waardoor het mogelijk was de belangrijkste risicofactor te identificeren.

Zo ook studies over cholesterol en hart- en vaatziekte

Maar neem cholesterol. Hier zie je de cholesterolniveaus van de mensen die geen (gediagnosticeerde) hart- en vaatziekten hebben, uit het beroemde Framinghams Hartonderzoek. En hier zie je de cholesterolniveaus van de mensen die wél hart- en vaatziekten hadden. Je ziet nauwelijks verschil, omdat bijna iedereens cholesterolniveau te hoog was. Het is net alsof iedereen een roker was. De pijnlijke waarheid is dat zelfs iemand die een ‘laag’ risico op hart- en vaatziekten heeft, een gerede kans loopt om te overlijden aan hart- en vaatziekten. In feite behoort iedereen die volgens het standaard westers dieet eet, tot de risicogroep als het gaat om hart- en vaatziekten.

In een zieke bevolking zoals de onze, waarin bijna iedereen teveel verzadigd vet en cholesterol binnenkrijgt, zorgt het toevoegen van nog méér verzadigd vet en cholesterol in de vorm van eieren er hoogstens voor dat we van de drup — een gerede kans om te overlijden aan hart- en vaatziekten — in de regen — nog stééds een gerede kans om aan hart- en vaatziekten te overlijden — terechtkomen. Dus op het moment dat de overheidsrichtlijnen aangeven dat we onze cholesterolinname echt moeten beperken, en vooral als we in de risicogroep zitten voor hart- en vaatziekten, dan moeten we ons realiseren dat bijna alle Amerikanen die de middelbare leeftijd passeren, tot de risicogroep m.b.t. overlijden aan hart- en vaatziekten behoren. Het is tenslotte onze belangrijkste doodsoorzaak.

‘Een 20-jarige man kan natuurlijk het idee hebben dat het veilig is om te roken en eidooiers te eten,’ ‘omdat zijn hartaanval nog minstens 45 jaar op zich zal laten wachten.’ ‘Maar waarom zou hij de gebeurtenis willen vervroegen door de snelheid waarmee zijn slagaders verkalken te verhogen?’ Na je eerste hartaanval stoppen met het eten van eidooiers is net als stoppen met roken na een diagnose van longkanker. Er bestaat overigens waarschijnlijk ook een plateau-effect met betrekking tot je risico als het gaat om roken. Of we nou 25 of 35 jaar roken, maakt voor ons risico op longkanker weinig uit: zeer hoog, maar vergelijkbaar.

Hieruit volgt dat de tabakindustrie zonder te liegen kan beweren, dat iemand die het grootste deel van zijn leven heeft gerookt, gedurende de laatste 25 jaar, “zich niet druk hoeft te maken, maar rustig kan blijven roken, omdat zijn of haar kans om longkanker te krijgen niet zal stijgen.” (Waarbij ze voor het gemak vergeten te vermelden dat je risico al zeer hoog is, en dat je risico sterk zou dalen als je volledig zou stoppen.)

Hetzelfde met alcohol en dronkenschap

Op dezelfde manier kan de ei-industrie een onderzoek ontwerpen waaruit blijkt dat het toevoegen van eieren weinig verschil maakt, waarbij ze op dezelfde manier aan misleidende berichtgeving doen. Stel je voor dat je een stomdronken persoon een glas whisky laat drinken. Als iemand ladderzat is, maakt het niet veel verschil, maar voor iemand die nooit een druppel drinkt, maken een paar glazen een enorm verschil. Dus dit is niet anders dan wanneer de alcoholindustrie op basis van onderzoek naar de gevolgen van alcoholconsumptie op dronkaards zegt: ‘kijk, een paar glazen drank maakt nauwelijks verschil.’ Maar daaruit volgt niet dat het niet beter is om altijd sober te zijn. Je wilt niet verschuiven bínnen de categorie ‘hoog risico:’ je wilt ervoor zorgen dat je terechtkomt in de categorie ‘laag risico’ of ‘geen risico.’

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!

Klik op het boek voor meer info.