Zijn magnetrons veilig?

Wat voor ongevallen gebeuren er met magnetrons?

Als mensen me vragen of magnetrons gevaarlijk zijn, antwoord ik meestal heel gevat: “Ja… als je ze op je voet laat vallen.” Maar dat blijkt echt voor te komen. Honderden Amerikanen belanden elk jaar op de eerste hulp omdat er een magnetron op ze gevallen is. Of ze hebben hun rug bezeerd toen ze er eentje wilden optillen, of ze vallen op een magnetron, geen idee hoe dat gaat, misschien struikelden ze erover of zoiets? Maar de meeste verwondingen door magnetrons gebeuren doordat je je brandt aan kokend heet voedsel of vloeistof.

Maar als mensen dan op PubMed gaan zoeken in de medische literatuur en al die enge titels zien over de gevaren van magnetrons, hebben ze misschien niet in de gaten dat het gaat om artikelen over zoiets als donuts gevuld met jam.

Gevaren van een magnetron met een jamdonut

Een jongeman, razend hongerig, haastte zich uit school voor zijn vieruurtje, vond een jamdonut en stopte die in de magnetron. De buitenkant was precies lekker warm; en dus schrokte hij ‘m naar binnen, voordat hij de stekende pijn voelde, veroorzaakt door de brandende jamvulling, en hij naar het ziekenhuis moest. En dat is het lastige aan koken met de magnetron. Bij gewoon koken wordt de buitenkant warmer dan de binnenkant, maar met de magnetron kan de binnenkant gloeiend heet worden, ook als de buitenkant relatief koel blijft.

Brandwonden door gewone ovens

Toch zijn er nog steeds veel meer kinderen die brandwonden oplopen door gewone ovens. Het aantal verwondingen vanwege ovens is veel groter dan het aantal verwondingen vanwege magnetrons: over een periode van 5 jaar zo’n 40.000, vergeleken met 5.000 door magnetrons. En de brandwonden door ovens zijn vaak ook ernstiger.

Gevaar van babyvoeding opwarmen

Iedereen weet eigenlijk wel dat je nooit babyvoeding in een magnetron mag opwarmen, omdat je niet goed kan weten hoe warm de inhoud is door alleen te voelen aan de buitenkant van de fles? Nou, als je die waarschuwing serieus neemt en in plaats daarvan een pan of kom heet water neemt voor het opwarmen, zou je nog wel eens een hoger risico op brandwonden kunnen hebben, omdat je per ongeluk het hete water over je heen zou kunnen krijgen.

Wat is dan de oplossing?

Ze stellen voor om het helemaal niet op te warmen, dat het eigenlijk alleen maar cultureel bepaald is dat we het idee hebben dat we het moeten opwarmen, of beter nog: helemaal geen flessenvoeding te geven, maar te gaan voor melk die precies de juiste lichaamstemperatuur heeft.

Als het om eten gaat, of het nou een jamdonut is, of een cakerol, of een strooptaart die je opwarmt in de magnetron of kwarktaart, eigenlijk alles wat een beetje zacht van binnen is kan een probleem opleveren. Maar kijk, als iets een vloeibare kern heeft, kan je het dan niet gewoon openmaken en laten afkoelen voordat je het eet? Geen probleem, toch? … Hiermee zijn we aanbeland bij “het geval van het ontploffende ei.”

Het ontploffende ei

“Hoewel er veel ongelukken zijn met betrekking tot de magnetron, lijkt voor pediatrische patiënten het ontploffende ei het relevantst te zijn.” Bij opwarmen in de magnetron absorbeert de dooier de energie, raakt oververhit en komt onder druk te staan. Zowel de membraan van de dooier als de schil werken als een soort drukbarrière, en elke verstoring daarvan kan een ontploffing veroorzaken.

Er zijn zelfs gevallen geweest waarbij de schil al opengepeld was, maar het ei ontplofte alsnog toen er met een vork in de dooier werd geprikt. En de ontploffing kan zo krachtig zijn en sneller dan de reflex om met je ogen te knipperen, waardoor de ogen onbeschermd zijn, wat kan leiden tot verwondingen die het zicht aantasten. Meestal is het alleen een brandwond in het gezicht, maar in onderstaand geval had haar arme broer net met zijn gezicht precies boven het bord gezeten en brandde zijn ogen en belandde zo in het ziekenhuis.

Waarschuwen tegen gevaren

Oogartsen zouden zich bewust moeten zijn van het ernstige risico en de mensen moeten waarschuwen tegen de gevaren van het koken van eieren in magnetrons. Kom op, zeg. Hoe vaak komt dat nou voor? Er zijn allerlei vreemde gevallen vermeld in de medische vakbladen, zoals mensen die oogletsel oplopen door eieren die met Halloween in het rond werden gegooid.

Maar als je een zoekopdracht invoert, lijkt het wel alsof er heel wat publicaties zijn over ontploffende eieren. Maar, zo bedacht ik, de beste manier om uit te vinden of dit daadwerkelijk vaak voorkomt, is door op YouTube te zoeken, en krijg nou wat! 25.000 video’s, waaronder eentje met meer dan een miljoen weergaven. Probeer dit niet thuis!

Experimenten met de magnetron

Er is zelfs een artikel in een tijdschrift over natuurkunde-onderwijs over hoe magnetrons te gebruiken om spannende proeven te laten zien met spectaculair ontploffende eieren met deuken in de metalen wand, deurtjes die openspringen, en de hele magnetron een sprongetje laten doen.

Ontploffing in de mond

Welnu, als de eieren alleen binnen in de magnetron zouden ontploffen, is dat één ding, maar het probleem is dat het ook aan tafel kan gebeuren. Je gaat zitten om ze op te eten en plotseling: boem. De meeste verwondingen door eieren betreffen het gezicht, de ogen en de neus, maar het ei kan ook ontploffen als je het al in je mond hebt, waardoor je in het ziekenhuis belandt.

Waarschuwing op de magnetron zelf?

Fabrikanten van magnetrons waarschuwen kennelijk specifiek om geen hele eieren in de magnetron te stoppen en raden aan om niet alleen de schil te verwijderen maar ook de dooier in te prikken vóór het koken. Zelfs nogmaals opwarmen kan een probleem worden. Ze droeg het ei net in een bakje naar de eetkamer toen het ontplofte, waardoor haar oog een scheur opliep, met behoorlijk ernstig letsel, zodat deze groep oogartsen zoiets had van: vergeet het maar dat er alleen iets in de handleiding komt te staan, misschien moet er een waarschuwing over eieren komen te staan op de magnetron zelf.

Nutritionfacts is een non-profitorganisatie die gratis dagelijkse wetenschappelijke updates geeft over de laatste nutritionele studies op een korte, verstaanbare wijze over meer dan duizend onderwerpen.

Dr. Michael Greger bracht een boek uit: ‘Hoe overleef je?’. Het werd meteen een New York Times bestseller. Het beschrijft hoe voeding, wetenschappelijk bewezen, ziekte kan voorkomen en genezen. Alle opbrengsten van het boek gaan naar een goed doel!